Miskramen zijn fysiek en emotioneel belastend voor vrouwen en hun partners. Het is een complexe ervaring die vaak gepaard gaat met gevoelens van verlies, schuld en onzekerheid. Omdat de conventionele medische wetenschap weinig mogelijkheden biedt om herhaalde miskramen te voorkomen, groeit de belangstelling voor complementaire therapieën zoals acupunctuur en Chinese geneeskunde. In onze praktijk behandelen we al sinds 2003 vrouwen die te maken hebben gehad met een of meerdere miskramen, regelmatig met een goed gevolg: een voldragen zwangerschap. Of dit door onze behandeling komt is lastig met zekerheid te zeggen. Daarom onderzochten we wat de wetenschap hierover zegt.
Hoe werkt acupunctuur bij miskramen?
Acupunctuur richt zich op het herstellen van de energiebalans in het lichaam, wat kan bijdragen aan een betere fysieke en emotionele gezondheid. Specifieke acupunctuurpunten worden gestimuleerd om stress te verminderen, de bloedcirculatie te verbeteren en de baarmoeder te ondersteunen. Soms vullen we de behandeling aan met Chinese kruiden. Dit kan met name gunstig zijn voor vrouwen met een voorgeschiedenis van herhaalde miskramen.
Een holistische benadering
In de Richtlijnendatabase van de Federatie Medisch Specialisten (FMS) wordt aanbevolen om acupunctuur niet als aanvullende behandeling bij herhaalde miskramen te adviseren. Volgens de FMS is er te weinig systhematisch wetenschappelijk onderzoek dat de effectiviteit bewijst.
In de praktijk vertellen veel vrouwen echter dat acupunctuur hen niet alleen fysiek, maar ook emotioneel ondersteunt tijdens het herstel van een miskraam. Daardoor ervaren ze veel meer rust. De holistische benadering van acupunctuur kan alleen al daarom een waardevolle aanvulling op conventionele zorg betekenen.
Wat zegt de wetenschap?
Acupunctuur, een eeuwenoude techniek uit de traditionele Chinese geneeskunde, wordt in weerwil van bovenstaande kritiek toch steeds meer erkend binnen de medische gemeenschap. Er zijn namelijk wel degelijk studies die aantonen dat acupunctuur kan bijdragen aan het verbeteren van de vruchtbaarheid en het ondersteunen van een gezonde zwangerschap.
Een onderzoek gepubliceerd in BMC Pregnancy and Childbirth (2016) beoordeelt de effectiviteit van acupunctuur bij vrouwen met herhaalde miskramen. Deze systematische review en meta-analyse concludeert dat acupunctuur mogelijk een positieve invloed heeft op het verbeteren van de zwangerschapsuitkomst bij deze vrouwen. Hoewel de resultaten veelbelovend zijn, benadrukken de onderzoekers dat er meer goed ontworpen, grootschalige studies nodig zijn om de effectiviteit van acupunctuur bij het voorkomen van miskramen definitief te bevestigen. Het onderzoek draagt bij aan het groeiende aantal studies die de potentiële voordelen van acupunctuur in deze context onderzoeken.
Een recente systematische review (ScienceDirect, 2024) onderzocht ook het gebruik van Chinese kruiden zoals Shou Tai Wan, in combinatie met conventionele behandelingen zoals progesteron, bij vrouwen met herhaalde miskramen. Deze studie toonde aan dat het gebruik van deze kruidenformules leidde tot een hogere kans op een levend-geboortepercentage. Vrouwen die de kruiden gebruikten, hadden minder vaak een miskraam dan vrouwen die alleen conventionele behandelingen kregen. De onderzoekers wezen er wel op methodologische uitdagingen, zoals het ontbreken van dubbelblinde studies en de variatie in gebruikte kruidenformules.
In 2020 werd een systematische review (Wiley Online Library) uitgevoerd die 41 studies met meer dan 3.660 vrouwen onderzocht. De bevindingen hielden in dat het gebruik van Chinese kruiden, zoals Shou Tai Wan, wederom in combinatie met conventionele behandelingen zoals progesteron, leidde tot een hoger percentage levendgeboortes en minder miskramen. Dit biedt perspectief voor vrouwen die met herhaalde miskramen worstelen, maar ook hier is het belangrijk om te benadrukken dat de methodologische kwaliteit van de studies variabel was. De review concludeerde dat er meer gecontroleerde en goed ontworpen studies nodig zijn om de effectiviteit en veiligheid van deze kruidenbehandelingen verder te onderzoeken.
Overweeg je acupunctuur en Chinese geneeskunde na een miskraam?
Hoewel wij uit onze praktijk veel positieve resultaten kunnen melden en de rol van acupunctuur en Chinese kruiden veelbelovend lijkt, is het belangrijk om te erkennen dat er nog onvoldoende sluitend bewijs is voor hun effectiviteit bij herhaalde miskramen. Vrouwen die deze therapieën overwegen, kunnen dit het beste in overleg doen met hun arts en ervoor zorgen dat ze eerst alle mogelijke oorzaken van (herhaalde) miskramen grondig laten onderzoeken. Meer weten? Neem dan contact op met een ervaren acupuncturist (aangesloten bij de Nederlandse Vereniging voor Acupunctuur, de NVA) die geschoold en gespecialiseerd is in vruchtbaarheid.
Afbeelding van kian2018