Als een peuter zich bezeert en op een zachte schoot wordt getroost totdat de pijn over is, schuift zij of hij vanzelf weer weg en speelt verder. Als volwassene bestaat deze behoefte aan troost bij kwetsuren eveneens. Mogen uithuilen bij een omarmende ander totdat het klaar is. Zoals bij een miskraam.
Lege handen
Een miskraam, herhaalde miskramen of uiteindelijke kinderloosheid is voor velen een pijnlijk gemis. Dan rest afscheid nemen van dat wat voor jou zo voelbaar en dierbaar is en voor de ander een onzichtbaar verlies is. Intens verdriet en lege handen blijven over.
Ontroostbaar
Destijds gedroeg ik me ontroostbaar. Een mooie jurk aan, met strakke ceintuur. Een geforceerde glimlach. Een buitenkant van ‘met mij is niets aan de hand’. En vooral, ‘kom beslist niet dichterbij’. Maar eigenlijk veel liever….. ‘Kom alsjeblieft dichtbij, maak die beweging mijn kant op, ik kan en durf het niet’. Ik verstop mijn verdriet. Bewaar het voor thuis.
Gevangen in pijn
Daar zit ik urenlang op een keukenstoel voor me uit te staren in het niets. Mijn lieve man weet zich geen raad met me. Hij wil me liefst gelukkig zien en knapt de keuken op om me te troosten. ‘Ik wil zo graag een kind, geen nieuwe tegeltjes’ luidt mijn geweeklaag. Allebei verlangen we – gevangen in onze pijn – naar troost, maar zijn (nog) niet in staat die aan elkaar te vragen, te geven of te ontvangen.
Warme nabijheid
Ik ga voor een onderzoek naar het ziekenhuis dat uren duurt, met tussenpozen in de wachtkamer. Ineens zie ik mijn vriendin die me spontaan vergezelt. Ze heeft een breiwerk meegenomen. Ze zit naast me, heeft geen haast, blijft tot en met het laatste onderzoek. Haar tikkende pennen bieden me troost. Wat fijn dat ze er gewoon is. Stilletjes, omhullend, hopend en tegelijk samen bang voor weer een teleurstelling. Ze kan de realiteit van de miskraam niet wegnemen, wel mij met haar nabijheid verwarmen.
Erkenning doet goed
Als die teleurstelling -de miskraam- realiteit is, doet erkenning van dit verlangen en verlies goed. Zonder drama, zonder bagatelliseren. En zeker zonder ongevraagd advies. Dit is het! Ook al weet ik me geen raad met mezelf en voel ik zelfs schaamte over ‘mijn’ falen. Ook al ben ik onrustig van onzichtbare pijn. Ook al ben ik in de rouw van ons kleintje dat ik nooit gekend heb. Alsjeblieft, heb de moed om bij me te zijn.
Kwetsbaarheid
Door mijn angst voor het tonen van kwetsbaarheid trek ik mijn innerlijke barricade hoog op. Het doet me zeer als vrienden en familie hun blijdschap om eigen kinderen ‘verstoppen’ om me niet te belasten met mijn gemis. Mij hiervoor ongevraagd beschermen voelt schrijnend eenzaam. Tegelijk voel ik hun eigen moeite; ze gunnen ons immers zo van harte een gezin. Mijn zus was geraakt toen ik eindelijk mijn angst om troost te ontvangen kon overwinnen en haar open armen huilend kon toelaten.
De eenvoud van troost
Mijn ouders wisten zich geen raad met mij in onze kinderrijke familie. Ze wilden me opbeuren: ‘Als we er niet over praten is ze er het eerst weer overheen’. Praten over emoties was toen sowieso niet gebruikelijk. Mijn moeder kwam vlak na een miskraam en ziekenhuisopname op bezoek en schilde peertjes aan de keukentafel. Zo eenvoudig. Zo troostrijk. Ik weet me geliefd, met of zonderen kinderen.
Delen is helen
Troost mogen ontvangen en durven bieden blijkt een hele kunst. In plaats van je af te sluiten en te verharden, ontmoet je elkaar in behoeftigheid en menselijkheid. Troost in openhartig samenzijn doet zo goed. Een hand die je teder aanraakt, beweegt zacht je gemoed. Een warme blik nodigt uit om te delen wat gedeeld wil worden.
Loving what is
Tranen die de innerlijke pijn verzachten mogen stromen totdat ze vanzelf verdwijnen. De ander die aandachtig luistert en ruimhartig aanwezig blijft.
Het puur mogen delen van je verdriet op je eigen manier, totdat er ook non-verbaal een punt staat. Deze troost ontvangen geeft kracht om weer open te staan en verder te gaan. ‘Loving what is!’.
Jozien Wijnakker
GZ-Haptotherapeut & Coach in Amsterdam
dankjewel Martine, ik wens jou alle goeds
Jozien, wat heb je dat diepe gevoel, zo mooi en herkenbaar opgeschreven. Vooral over de eenzaamheid als je goedbedoeld ‘gespaard’ wordt. Wat een kracht heb je. Lieve groet, Martine